انتخاب کارت گرافیک مناسب
AV/CG
Graphic Card از جمله کارتهای توسعه است که وظیفه آن تولید و ارسال تصاویر خروجی به نمایشگر است.
نحوه نام گذاری:
سازندگان Graphic Card معمولاً محصولات خود را بر اساس قالب استانداردی نام گذاری میکنند که بدین صورت است:
Manufacturer+GPU Brand+GPU+Series+Memory Capacity+Memory Type
نوع حافظه گرافیکی+ظرفیت حافظه گرافیکی+سری+مدل GPU+ برند +سازنده Graphic Card
برای نمونه:
GIGABYTE + GeForce + GTX 980 Ti + G1 Gaming + 6GB + GDDR5
البته ممکن است محصولات سازنده های مختلف دارای پیشوند و یا پسوندهای دیگری هم باشند و یا فاقد برخی بخشها باشند اما فرم استاندارد؛ معمولاً به همین شکل است. برای نمونه گاهی اسم راهکار خنک سازی نظیر Windforce 3x نیز ذکر می شود.
تعاریف پایه ای ضروری
قبل از هرچیزی مهمترین تعاریف ضروری Graphic Card را معرفی می نمائیم. در ابتدا باید بدانید که Graphic Card و Chipset Graphic Card دو مورد کاملا متفاوت هستند که در ادامه مقاله به تفصیل توضیح داده شده است ولی اکنون در همین حد اطلاع داشته باشید Chipset Graphic Card هسته اصلی پردازش تصاویر است و به همراه سایر قطعات الکترونیکی لازم برای پردازش مانند حافظه رم گرافیکی و … روی برد Graphic Card نصب می شوند.
در حال حاضر تمامی Chipsetهای کارتهای گرافیک را دو شرکت AMD و NVIDIA تولید می کنند. این دو شرکت تنها مدلهای جدید Chipsetها را تولید و سایر شرکتها مانند ASUS , MSI , EVGA Gigabyte , و … این پردازنده های گرافیکی را از دو شرکت یاد شده خریداری کرده و روی بردهای خود (همان کارتهای گرافیک) نصب می کنند.
البته شرکتهای NVIDIA و AMD زمانی که یک Chipset گرافیکی جدید طراحی و تولید می کنند، یک Graphic Card جدید نیز تولید می کنند و این Chipset را روی این برد نصب می کنند. به این کارتهای گرافیک، Graphic Card مرجع می گویند. باقی شرکتها ملزومات کارت مرجع را رعایت و در مشخصات ممکن مانند سیستم خنک کننده، سیستم توان دهی، پورتها و … بر اساس تجربه و تحقیقات خود تغییراتی را ایجاد می کنند و Graphic Card اختصاصی خود را با هماهنگی دو شرکت اصلی طراحی و تولید و به بازار عرضه می کنند.
مشخص کردن کاربری و میزان بودجه
دو عامل کاربری سیستم و بودجه مهمترین عاملهای انتخاب یک Graphic Card است. بنابراین در وهله اول کاربری سیستم خود را مشخص نمائید. کاربری یک سیستم می تواند یک یا ترکیبی از چند عنوان زیر باشد:
1- استفاده عمومی، خانگی، اینترنت، تماشای فیلم و استفاده از نرم افزارهای Office
2- استفاده از نرم افزارهای گرافیکی، بازی و Gaming
3- استفاده از نرم افزارهای گرافیکی برداری مانند Auto Cad،Civil3D و …
4- استفاده از نرم افزارهای پردازش محور مانند SAP،SAFE،SOLID WORK و …
5- استفاده از نرم افزارهای تولید محتوا و Rendering مانند 3DMAX, MAYA, Premier و …
نکته: هر یک از کاربردهای فوق نیز با توجه به الگوی کاری و الگوریتمهای پردازشی ویژهای که دارند، ممکن است بار پردازشی خود را روی یک یا چند قطعه از قطعات اصلی سیستم بیش از قطعات دیگر متمرکز کنند و در نتیجه باید آن قطعه را قویتر و با دقت بیشتر نسبت به قطعات دیگر انتخاب کرد. مثلا بازیها در اکثر موارد روی GPU چندین برابر فشار بیشتری نسبت به قطعات دیگر وارد میکنند و به همین دلیل هم اصطلاحا GPU-Bound هستند به همین علت انتخاب Graphic Card قدرتمند برای سیستمهای Gaming اولویت اصلی است و اهمیت آن غیر قابل انکار است. سیستمهای تولید محتوا هم بسته به نرم افزار میتوانند هم روی CPU و هم روی GPU بار پردازشی کامل ایجاد کنند و بنابراین انتخاب این قطعات در این سیستمها اهمیت دارد اما پردازنده در این سیستمها تا جای ممکن باید قویتر از سیستمهای بازی در نظر گرفته شود به همین ترتیب سیستمهای محاسباتی هم روی پردازنده تمرکز دارند و علاوه بر در نظر گرفتن ظرفیت بالایی از حافظه، ترجیحا پردازندههایی با تعداد بالا و هستههای زیاد برای آنها توصیه میشود و Graphic Card در آن نقش مهمی بر عهده ندارد. سیستمهای اداری و چند رسانهای هم با سخت افزار معمولی و حتی رده پائین مشکلی نخواهند داشت و بسته به نیاز هم برای پردازنده و هم Graphic Card مدلهای متناسب در نظر گرفته میشود.
مورد اول همان استفاده عمومی و خانگی و … و مورد چهارم همان استفاده از نرم افزارهای پردازش محور نیازی به داشتن Graphic Card مستقل ندارند و با کارتهای گرافیک مجتمع (در ادامه مقاله توضیح داده شده است) می توان این موارد را به راحتی اجراء کرد. حتی اگر هم می خواهید از Graphic Card مستقل استفاده نمائید در مورد چهارم طبق توصیه تجربی از یک Graphic Card با قیمت پائینتر از پردازنده استفاده نمائید اما به یاد داشته باشید از آنجایی که روز به روز پردازندههای گرافیکی مجتمع قدرت پردازشی بیشتری مییابند، تهیه برخی کارتهای گرافیک نظیر GT 610, HD 5450, HD 6450 و دیگر کارتهای رده پائین عملاً هدر دادن پول است چرا که برتری آنچنانی نسبت به GPU مجتمع ندارند از اینرو داشتن یک پردازنده مرکزی نظیر i3, i5, i7 و مشابه، شما را از خرید چنین کارتهای گرافیک ضعیف و قدیمی بینیاز میکند. برای این کاربری APUهای AMD معمولا مناسب و خوش قیمت هستند. برای کاربریهای چند رسانه ای باز هم پردازندههای گرافیکی مجتمع پاسخگو خواهند بود اما اگر کارایی بهتری میخواهید کارتهایی نظیر R7 240, GT 630, GT 730 کارائی بهتری ارائه میکنند. البته کارتهای ذکر شده را میتوان برای کارهای دیگری نظیر Gaming با وضوح پائین و یا اجرای بازیهای قدیمی به خدمت گرفت اما خرید آنها توجیه زیادی ندارد و بهتر است که هزینه آن صرف خرید یک CPU قدرتمندتر و دارای GPU مجتمع بهتری شود.
مورد پنجم همان سیستمهای تولید محتوا نیاز به Graphic Card دارند ولی نه قدرتمندتر از پردازنده در این سیستمها بار پردازشی پردازنده و Graphic Card تقریبا یکسان است و هر دو قطعه پردازش سنگینی انجام می دهند. بنابراین طبق توصیه تجربی از یک Graphic Card تقریبا هم قیمت پردازنده استفاده نمائید.
مورد دوم همان استفاده از نرم افزارهای گرافیکی و Gaming بیشترین پردازش را به Graphic Card تحمیل می کنند. در این سیستمها شروع انتخاب قطعات سیستم با انتخاب Graphic Card همراه است زیرا قلب تپنده یک سیستم Gaming نه پردازنده آن بلکه Graphic Card است. یکی از اصلیترین عوامل تعیین کننده در انتخاب Graphic Card برای Gaming، وضوح تصویری است که در آن بازیهای خود را اجراء میکنید. وضوح تصویر بالاتر معمولاً بار پردازشی بیشتری را بر GPU وارد میکند و همزمان حافظه گرافیکی بیشتری نیز میطلبد از این رو با بالا رفتن وضوح تصویر به کارت قدرتمندتر و با پهنای باند حافظه بیشتری نیاز دارید. از دیگر عوامل انتخاب Graphic Card نرخ فریم دهی است. برای اجرای روان بازیها، Graphic Card میبایست در هر ثانیه تعداد مناسبی فریم را Render و به نمایش بگذارد. البته بر سر مقدار قبول آن اختلاف نظرهای زیادی وجود دارد اما میتوان گفت که زیر ۳۰ فریم بر ثانیه، بازی روان و طبیعی نخواهد بود. همزمان بسیاری از Gamerها ۶۰ فریم را یک استاندارد میدانند. در انتخاب Graphic Card برای کاربری Gaming طبق توصیه تجربی بهتر از قیمت Graphic Card تقریبا یک و نیم برابر قیمت پردازنده باشد.
مورد سوم همان نرم افزارهای گرافیک برداری مانند مورد دوم بار پردازشی بروی Graphic Card است اما در این سیستمها باید از کارتهای گرافیک مخصوص به خود استفاده نمائید. مانند سری Quadro شرکت Nvidia محدوده قیمتی این کارتها نیز مانند مورد دوم است.
به یاد داشته باشید می توانید کاربری خود را هم پردازش محور و هم Gaming معرفی نموده و هم پردازنده و هم Graphic Card را قوی انتخاب نمائید اما کاربری دوم و سوم با یکدیگر تفاوت دارند و در نهایت می بایست یا سری ۱۰ Nvidia را انتخاب نمائید یا سری Quadro.
پس از تعریف کاربری سیستم مهمترین عامل در خرید Graphic Card بودجه معین شده برای خرید است زیرا هرچه بودجه بیشتری (البته سقف بهینه بودن دارد) صرف خرید Graphic Card نمائید نرم افزارها یا بازیهای شما روان تر اجراء خواهند شد و همچنین مدت زمان بیشتری می توانید از سیستم خود با راندمان بالا استفاده نمائید. در صورت محدود بودن بودجه نیز می توانید تمامی موارد کاربری فوق را با انتخاب یک Graphic Card متناسب با بودجه خود انتخاب نمائید.
راهنمای خرید Graphic Card با استفاده از Benchmark
یکی از موثرترین راهها برای مقایسه Graphic Card Benchmark است. Benchmark به شما نخواهد گفت که سرعت یک Graphic Card برای یک بازی یا برنامه چقدر است اما اگر بین خرید دو Graphic Card مردد هستید می توانید با خواندن نتایج Benchmark قدرت دو Graphic Card را مقایسه نمائید و با توجه به اختلاف قیمت آنها انتخاب خود را انجام دهید.
Nvidia-GTX-1070-vs-Nvidia-GTX-1060-6GB
نمونه: هم اکنون بین خرید دو Graphic Card GTX 1070 8GB و GTX 1060 6GB مردد هستیم. قیمت کارت MSI 1070 8GB Gaming X هم اکنون ۵ میلیون تومان و MSI 1060 6GB Gaming X هم اکنون ۳ میلیون ۵۰۰ هزار تومان است. با استفاده از سایتUserbenchmark مقایسه دو کارت بالا را قرائت می کنیم. کارت ۱۰۷۰ متوسط Benchmark کارت ۱۰۷۰ مقدار ۹۸٫۴ و کارت ۱۰۶۰ مقدار ۷۰٫۹ است. قیمت کارت ۱۰۷۰ مقدار ۴۳ درصد بیشتر و راندمان آن ۳۹ درصد بالاتر از کارت ۱۰۶۰ است. در صورتیکه این درصد راندمان بالاتر باشد توصیه به خرید کارت ۱۰۷۰ خواهد بود و در صورتیکه درصد راندمان با اختلاف زیادی پائین تر باشد خرید ۱۰۷۰ توصیه نمی شود. در این مثال با توجه به نزدیک بودن درصد راندمان و قیمت به یکدیگر توصیه می شود در صورت تامین بودجه کارت ۱۰۷۰ را تهیه نمائید.
ترکیب پردازنده و Graphic Card
در سیستمهای مخصوص Gaming برای تمام بازیها و تمام تنظیمات و حتی گاهی اوقات قویترین کارتهای گرافیکی، همیشه نیازی به استفاده از قویترین پردازندههای بازار نیست. APUهای AMD در پائینترین رده برای سیستمهای مناسب بازی با گرافیک مجتمع توصیه شدهاند و به تدریج که بودجه افزایش پیدا میکند از پردازندههای Core i3 در کنار کارتهای گرافیک رده پائین و رده میانی مثل GTX 1050 Ti و GTX 1060 بهرهگیری می شود تا بهترین ترکیب قطعات با ارائه بهترین نرخ فریم در بازیهای جدید به دست آید. سیستم رده بالا هم حداقل با مدلهای Core i5 توصیه می شود و کارتهای گرافیکی GTX 1070 و GTX 1080 مناسب می باشند. سرانجام در مقاله پایانی هم پردازندههای Core i7 در کنار پرچمدارهای فعلی گرافیک دنیا یعنی GTX 1080 Ti به عنوان گزینههای منتخب برای بازی معرفی شدهاند. (در زمان نگارش این مقاله Graphic Cardهای RTX 2080 Ti وRTX 2080 وRTX 2070 شرکت Nvidia معرفی شدهاند.)
GPU CPU Best Combination
در اینجا قصد داریم قطعات توصیه شده در هر رده بودجهای را با چیدمانی تازه و بر اساس Graphic Card و پردازنده متناسب با آن فهرست کنیم تا همان اطلاعات در قالبی متفاوت و با تمرکز بر پیوند دو قطعه اصلی و تاثیرگذار در PCهای مخصوص بازی قابل گزینش و ارزیابی باشند:
رده بودجه ای |
پردازنده |
Graphic Card |
پائین |
Intel Core i3-7100 |
GeForce GTX 1050Ti |
متوسط |
Intel Core i3-8100 |
GeForce GTX 1060 |
متوسط |
AMD Ryzen 5 1500X |
GeForce GTX 1060 |
بالا |
Intel Core i5 8400 |
GeForce GTX 1070 |
بالا |
AMD Ryzen 5 1600 |
GeForce GTX 1070 |
بالا |
Intel Core i5 8600K |
GeForce GTX 1070 |
حرفه ای |
Intel Core i5 8600K |
GeForce GTX 1080 |
حرفه ای |
AMD Ryzen 7 1700 |
GeForce GTX 1080 |
حرفه ای |
Intel Core i7 7700K |
GeForce GTX 1080 |
حرفه ای |
Intel Core i7 8700K |
GeForce GTX 1080 T |
در هر رده بودجهای ابتدا بهترین Graphic Card از بین گزینه های مطرح با نسبت قیمت به راندمان بالا در آن رده انتخاب میشود و در اقدام بعدی هم بهترین پردازنده با توجه به قیمت و بالاترین راندمان در گستره متنوعی از بازیهای بررسی شده انتخاب و توصیه میشود. دقت داشته باشید که بهترین پردازنده در هر رده بودجهای الزاما قویترین پردازنده از نظر تعداد هستهها و قدرت اسمی در Benchmarkها نیست و توان بالای پردازش موازی در برنامههای محاسباتی یا ویدیوئی هم صرفا به معنای راندمان بهتر در بازیها تعبیر نخواهد شد.
کیفیت کارتهای تولیدی تفاوت چندانی ندارد
در انتخاب کارتهای گرافیک میان سازندگان مختلف، خیلی حساسیت به خرج ندهید، معمولاً درمدلهای با پردازنده و حافظه یکسان اختلاف کارایی خیلی محسوس نیست مگر در مواردی که قصد Over Clock کارت را داشته باشید.
Graphic Cards
فریب گفته فروشندگان در تعریف و تمجید از برخی سازندگان و یا تخریب برخی دیگر را نخورید، هیچ سازنده بد و یا بی کیفیتی که محصولش زود خراب میشود، وجود ندارد. کلیه کارتهای گرافیک با هماهنگی Nvidia و AMD تولید میشوند و میبایست همه آنها از شرایط لازم برخوردار باشند تا اجازه فروش پیدا کنند. اگر خواهان کارایی بالاتر اما بدون دردسر و نگرانی از Over Clacking هستید، مدلهای سفارشی با فرکانس پیش فرض بالاتر یا همان مدلهای از پیش Over Clock شده را انتخاب کنید. این کارتها معمولا با پسورد O یا OC عرضه می شوند. پردازندههای گرافیکی رده پائین و میان رده نظیر GTX 750, GTX 750 Ti, GTX 950, GTX 960, RX 470 واقعاً به خنک کننده های بزرگ و سه فن نیاز ندارند، اگر اختلاف قیمتها زیاد بود از خرید مدلهایی با خنک کننده حرفهای پرهیز کنید.
میزان مصرف انرژی و حرارت تولید: یکی دیگر از مشخصات مهم و تاثیر گذار پردازندههای گرافیکی توان حرارتی یا TDP است. این مقدار بر اساس Watt بیان میشود و افزون بر نشان دادن حداکثر توان مصرفی GPU، میزان حرارت تولید شده را نیز نشان میدهد. TDP از لیتوگرافی، فنآوری ساخت، تعداد ترانزیستورهای بکار رفته در تراشه و معماری آن تاثیر می پذیرد. از این رو TDP پائینتر به معنای خنکتر بودن و مصرف کمتر انرژی است. نسلهای جدید معمولاً نسبت به نسلهای پیشین توان حرارتی کمتری دارند و از این رو پردازندههای گرافیکی جدید، بهره وری بالاتری از انرژی دارند و خنکتر و کم مصرفتر هستند. با توجه به TDP Graphic Card و مصرف دیگر اجزای کامپیوتر، میبایست از کافی بودن توان منبع تغذیه مطمئن شد. حداقل Power که بتواند یک Graphic Card را تغذیه کند 350 Watt است. در جدول ذیل منبع تغذیه پیشنهادی برای کارتهای گرافیک پر مصرف آورده شده است ولی جهت اطمینان بیشتر می توانید با مراجعه به سایت Outervision توان مناسب کامپیوتر خود را محاسبه کنید.
چیپ Graphic Card |
منبع تغذیه (PSU) پیشنهادی (وات) |
GTX TITAN Z |
750 |
R9 Fury X |
650 |
R9 Fury |
620 |
GTX TITAN X |
600 |
GTX TITAN BALCK |
600 |
GTX 1080 Ti |
600 |
GTX 1080 |
520 |
GTX 1070 |
500 |
GTX 1060 |
450 |
GTX 980 Ti |
600 |
GTX 980 |
520 |
GTX 970 |
500 |
برای مصرف عادی و Graphic Cardهای رایج انتخاب Power 550 Watt تقریبا جوابگوی نیاز خواهد بود.
نکته مهم: ترجیحاً هیچگاه از کانکتورهای مبدل تغذیه برای کارتهای گرافیک استفاده نکنید چرا که احتمال آسیب دیدن خود Graphic Card و حتی منبع تغذیه وجود دارد. پس میبایست خود منبع تغذیه کانکتورهای لازم را داشته باشد. از ترکیب Graphic Card قدرتمند یا حرفهای با پردازنده (CPU) رده پائین و میان رده پرهیز کنید، چرا که باعث ایجاد گلوگاه و عدم امکان استفاده از پتانسیل کامل Graphic Card میشود.
انواع روشهای استفاده از GPU
زمانی اصلی ترین هدف کارتهای گرافیک خروجی گرفتن تصویر بود و اغلب محاسبات پردازشی توسط پردازنده مرکزی (CPU) انجام میشد. اما امروزه این مسئله بکلی منتفی شده است و با ورود GPU ادغام شده یا مجتمع که بعضاً از آن به عنوان On Board یاد میکنند، دیگر برای خروجی گرفتن تصویر و انجام امور پردازشی مربوط به آن، نیازی به Graphic Card مستقل نیست و میتوان از GPU تعبیه شده برای این کار بهره گرفت.